Pytanie nadesłane do redakcji
2.11. w nocy obudziły mnie gorączka ok. 40°C, silny ból krzyża, ból dołu brzucha, biegunka (tego dnia bolał mnie krzyż, nogi, plecy). Następnego dnia miałam tylko podwyższoną temperaturę i potem bolały mnie brzuch i plecy w okolicy nerek, ból promieniował do prawej pachwiny. Cały czas odczuwałam mdłości, ale nie wymiotowałam, czułam się także "spuchnięta" w okolicy brzucha, pomimo że tak nic mi już nie dolegało, oprócz tej dziwnej biegunki (ale nie była ona wodnista, jak przy zatruciach). W środę dopiero zrobiłam badanie moczu, wyszło rewelacyjne, ale stężenie kreatyniny w moczu wynosiło 216,7 mg/dl. Następne wyniki badania moczu w piątek były prawidłowe, a stężenie kreatyniny spadło do 86,8 mg/dl. W sobotę badanie krwi wykazało takie wyniki: morfologia: bez zarzutów, kinaza kreatynowa: 199 U/l, norma: 26–190, kreatynina w surowicy: 0,5 mg/dl, norma 0,6–1,1 eGFR: ≥60 ml/min/1,73m2, mocznik: 18 mg/dl, norma: 10–50. Obecnie rano często mam obrzęk, dość silny, oczu, dłoni i stóp.
Towarzyszą mi też bóle mięśni i kości, chociaż nie uprawiam sportu wyczynowo ani nie wykonuję ciężkiej pracy fizycznej. 1,5 roku temu, gdy byłam w ciąży, prawa nerka była bardzo powiększona, eGFR ≥60 ml/min/1,73m2, kreatynina w surowicy: 0,5mg/dl. W moczu pojawiały się ciała ketonowe, niewielkie ilości leukocytów – ale nie chodziłam głodna spać ani nie miałam cukrzycy ciążowej, więc nie widzę przyczyny. Przed zajściem w ciążę miałam bóle nerek, ale diagnozowano mnie w kierunku dyskopatii kręgosłupa lub problemów z jelitami, bo wyniki badania moczu zawsze były dobre. Dyskopatia jest, ale wg lekarza nie powinna dawać aż takich dolegliwości bólowych. Chodziłam też do neurologa ze względu na bóle głowy oraz ogólne problemy z koncentracją i pamięcią. Tomografia komputerowa nie wykazała żadnych nieprawidłowości w mózgu. W dzieciństwie miałam kamicę nerkową, piasek, złogi, ruchome nerki. Byłam pod stałą opieką nefrologa do 16. roku życia. Czy GFR ≥60 oraz obniżona kreatynina wskazują jasno na przewlekłą niewydolność nerek? Czy złe samopoczucie i inne objawy też mogą wskazywać na nerki? Czy powinnam szybko szukać lekarza nefrologa?
Odpowiedział
dr n. med. Robert Drabczyk
specjalista chorób wewnętrznych
nefrolog
Oddział Nefrologii i Stacja Dializ
Szpital Wojewódzki, Bielsko-Biała
Zawarte w pytaniu informacje istotne dla oceny nefrologicznej to:
- dodatni wywiad w kierunku chorób układu moczowego w przeszłości: opieka nefrologiczna do 16. roku życia z powodu kamicy moczowej (i prawdopodobnie zakażeń układu moczowego)
- ostra choroba o początku 2.11, której objawy sugerują ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek, czyli bakteryjne zakażenie układu moczowego z zajęciem jednej lub obu nerek (typowe objawy: gorączka, ból w dole brzucha i w okolicy lędźwiowej, nudności). Promieniowanie bólu do prawej pachwiny może sugerować przemieszczanie się drobnego złogu moczowego przez moczowód
- dwukrotnie oznaczone stężenie kreatyniny w surowicy krwi wynosiło 0,5 mg/dl. Zwykle podawany w podręcznikach zakres wartości prawidłowych dla stężenia kreatyniny w surowicy u dorosłej kobiety wynosi 0,5–1,1 mg/dl. Oceniając wynik oznaczenia, należy jednak odnieść go do zakresu normy podawanego przez laboratorium, w którym badanie zostało wykonane, gdyż zakres ten zależy od metody oznaczania. Mniejsze niż dolny zakres normy stężenie kreatyniny w surowicy krwi występuje najczęściej u osób z małą masą mięśni szkieletowych, co jest typowe dla szczupłych kobiet o małej masie ciała. Może również być następstwem przewlekłych chorób prowadzących do zmniejszania się masy mięśniowej oraz niedożywienia (zwłaszcza istotne zmniejszenie spożycia mięsa). W prawidłowo przebiegającej ciąży często stężenie kreatyniny we krwi jest małe (poniżej normy)
- wynik dwukrotnie wykonanego badania ogólnego moczu był prawidłowy
- oznaczenie stężenia kreatyniny w moczu nie jest badaniem przydatnym do oceny czynności nerek. Stężenie to zależy od zagęszczenia moczu w badanej próbce. Stężenie kreatyniny w moczu oznacza się jako punkt odniesienia do oceny ilości w moczu innych substancji, jak białko lub albumina, lub oceny prawidłowości przeprowadzenia dobowej zbiórki moczu.
Nie ma oczywistych przesłanek, do podejrzewania przewlekłej choroby nerek. Najlepiej zgłosić się do swojego lekarza rodzinnego lub internisty, gdyż tylko pełne badanie lekarskie (podmiotowe i przedmiotowe) wraz z oceną wyników dotychczas wykonywanych badań pozwolą na prawidłową ocenę sytuacji.
