Czy ból w okolicy lędźwiowej może być spowodowany przez torbiel nerki?

Pytanie nadesłane do redakcji

Moja mama odczuwa ból po prawej stronie w okolicy lędźwiowej (pieczenie, uczucie gorąca, kłucie, ból promieniuje). Dodatkowo pojawiają się skoki ciśnienia. Ból ten uniemożliwia jej normalne funkcjonowanie.
Ostatnio zrobiła badania USG brzucha. Opis badania: „Wątroba jednorodna strukturalnie, niepowiększona, normoechogoniczna, bez zmian ogniskowych. Pęcherzyk żółciowy cienkościenny, bezkamiczny. PŻW nieposzerzony. Pole trzustki i śledziona USG w normie. Nerki położone typowo, prawidłowej wielkości i kształtu, bez cech zastoju moczu i kamicy. W nerce prawej kilka cienkościennych torbieli prostych o średnicy do 5,5 cm, o zaznaczonej redukcji warstwy miąższowej do 7–8 cm. Pęcherzyk moczowy gładkościenny, echoujemny. Macica i przydatki sonograficznie bez zmian. Przestrzeń zaotrzewnowa bez cech powiększonych węzłów chłonnych. Aorta brzuszna nieposzerzona.”
Czy opisany ból może być spowodowany przez torbiele na nerce? Jeśli tak, czy takiej wielkości torbiele usuwa się operacyjnie i jakie skutki na funkcjonowanie nerki ma taka operacja? Jakie podjąć leczenie, aby dolegliwości bólowe ustąpiły?

Odpowiedział

dr n. med. Robert Drabczyk
specjalista chorób wewnętrznych
nefrolog
Oddział Nefrologii i Stacja Dializ
Szpital Wojewódzki, Bielsko-Biała

Ból w okolicy lędźwiowej może mieć różne przyczyny, w tym choroby nerek i układu moczowego. Charakterystycznym bólem jest kolka nerkowa. Przyczyną najczęściej jest przemieszczanie się złogu moczowego z nerki do moczowodu, co powoduje jego częściowe lub całkowite zatkanie. Ból jest ostry, niekiedy kurczowy (na przemian nasila się i łagodnieje), umiejscowiony w okolicy nerki, jeżeli kamień jest wysoko, lub w dole brzucha, jeżeli jest blisko pęcherza. Promieniuje do pachwiny po tej samej stronie. Mogą wystąpić nudności i wymioty.

Torbiele proste nerek to przypominające pęcherzyk przestrzenie w obrębie miąższu nerki wypełnione płynem, które mogą być różnej wielkości. Zwykle nie powodują dolegliwości i wymagają jedynie obserwacji (USG raz w roku). Torbiele duże (średnicy kilku centymetrów) lub powodujące dolegliwości wymagają oceny przez urologa, który decyduje o dalszym postępowaniu.

Na podstawie podanych w pytaniu informacji nie można ustalić przyczyny podanych objawów. Można jednak podejrzewać związek pomiędzy dolegliwościami bólowymi w prawej okolicy lędźwiowej a nieprawidłowym obrazem nerki prawej w badaniu USG. Przestrzenie płynowe w nerce opisano jako torbiele proste, zdarza się jednak, że rozdęte, wskutek utrudnionego odpływu moczu z nerki, kielichy nerkowe są błędnie oceniane jako torbiele nerki. Konieczna jest ocena przez lekarza, z pełnym wywiadem chorobowym i badaniem fizykalnym. Konieczne jest również wykonanie podstawowych badań, takich jak ogólne badanie moczu, morfologia krwi, stężenie w surowicy kreatyniny oraz innych zleconych przez lekarza po ocenie sytuacji. Zapewne konieczna będzie ocena przez urologa (oraz ginekologa, jeżeli pacjentka nie jest pod stałą kontrolą ginekologiczną).

Postępowanie w przypadku dużych torbieli nerki lub powodujących dolegliwości polega na ich opróżnieniu oraz wstrzyknięciu substancji, która ma spowodować „zarośnięcie” torbieli. Skuteczność takiego zabiegu nie wynosi 100% i część torbieli odnawia się. Można torbiel usunąć chirurgicznie, także metodą laparoskopową.