Pytanie nadesłane do redakcji
Byłam na pobraniu krwi na kreatyninę i wyszło, że w surowicy powinno być >80, a ja mam 140. Co to oznacza? Niedługo mam tomografię komputerową głowy, bo puchnie mi czoło i głowa mnie boli, i nie jest to ani migrenowe, ani zatoki. Nie wiem, co mam robić. Proszę o odpowiedź.
Odpowiedział
dr n. med. Robert Drabczyk
specjalista chorób wewnętrznych
nefrolog
Oddział Nefrologii i Stacja Dializ
Szpital Wojewódzki, Bielsko-Biała
Kreatynina jest substancją powstającą w wyniku przemiany materii, głównie mięśni szkieletowych. Wartości prawidłowe u osoby dorosłej to 53-115 µmol/l (0,6-1,3 mg/dl). Zwiększone stężenie kreatyniny w surowicy krwi (tzn. wynik powyżej górnej granicy normy) świadczy o pogorszeniu czynności nerek.
Na podstawie stężenia kreatyniny oblicza się dokładniejszy wskaźnik sprawności nerek, tzw. wielkość przesączania kłębuszkowego (GFR). Wartość GFR oblicza się ze specjalnych wzorów, najważniejszym parametrem jest stężenie kreatyniny w surowicy krwi. Obecnie powszechnie stosuje się tzw. wzory MDRD lub CKD-EPI, w którym poza stężeniem kreatyniny bierze się pod uwagę wiek, płeć oraz rasę pacjenta.
Obecnie coraz częściej wartość GFR podawana jest przez laboratoria oznaczające stężenie kreatyniny w surowicy. Wykorzystują one dostępne dane pacjenta (płeć, datę urodzenia) i oznaczone stężenie kreatyniny w surowicy do obliczenia GFR. Wartość GFR znajduje się na wyniku wraz ze stężeniem kreatyniny. Znając wynik stężenia kreatyniny oraz wiek i płeć danej osoby, można wyliczyć GFR, korzystając z kalkulatora zamieszczonego w naszym serwisie.
Za prawidłowe uznaje się GFR ≥90 ml/min/1,73 m2. Wartości 60-89 ml/min/1,73 m2 powinny zostać ocenione przez lekarza, gdyż nie zawsze wskazują na upośledzenie czynności nerek. GRF <60 ml/min/1,73 m2 zwykle oznaczają upośledzenie czynności nerek.
Stwierdzone po raz pierwszy zwiększone stężenie kreatyniny w surowicy krwi wymaga oceny przez lekarza (pilnej, jeśli występują objawy ostrej choroby, np. ból, gorączka, wymioty, biegunka, zaburzenia w oddawaniu moczu).
Podane w pytaniu stężenie kreatyniny w surowicy krwi wynoszące 140 µmol/l jest nieprawidłowe (zbyt duże) i wskazuje na upośledzenie czynności nerek. Konieczna jest ocena przez lekarza oraz uzupełnienie badań diagnostycznych, w pierwszej kolejności o badanie ogólne moczu, morfologię krwi oraz USG układu moczowego. Konieczne mogą być dalsze badania oraz konsultacje specjalistyczne (np. nefrologiczna).
