Pytanie nadesłane do redakcji
GFR obliczane u mnie wg MDRD jest o 10 gorsze od tego obliczanego wg wzoru Cockcrofta i Gaulta, więc które jest prawidłowe, skoro aż tak się różnią?
Odpowiedział
dr n. med. Robert Drabczyk
specjalista chorób wewnętrznych
nefrolog
Oddział Nefrologii i Stacja Dializ
Szpital Wojewódzki, Bielsko-Biała
Rzeczywistą wielkość przesączania kłębuszkowego (GFR) można uzyskać jedynie poprzez oznaczanie szybkości usuwania z krwi przez nerki odpowiednich substancji wstrzykniętych do krwiobiegu (najczęściej poprzez oznaczania tzw. klirensu inuliny). W praktyce nie jest możliwe wykonywanie takiego badania za każdym razem, gdy potrzebna jest informacja o wielkości GFR. Dlatego opracowano wzory matematyczne, które pozwalają wyliczyć z pewną dokładnością wartość GFR. Jest to tzw. szacowanie GFR, a tak wyliczoną wartość nazywamy szacowanym GFR, co zwykle oznacza się przez dodanie małej litery „e” przed nazwą GFR (eGFR).
We wzorach tych wykorzystuje się stężenie kreatyniny w surowicy krwi. Inne zmienne wstawiane do tych wzorów to najczęściej wiek, płeć i rasa (biała lub czarna). Obecnie w powszechnym użyciu jest wzór MDRD. Wielkość eGFR wyliczona z tego wzoru podawana jest w mililitrach na minutę na 1,73 m2 (jest to pole powierzchni ciała przeciętnej dorosłej osoby). Szacowana wartość GFR na podstawie starszego wzoru, jakim jest wzór Cockcrofta i Gaulta, nie odnosi się do standardowej powierzchni ciała. Jest to głównym powodem różnic wartość eGFR wyliczonej z obu tych wzorów.
Wzory pozwalają jedynie oszacować GFR. Żaden z nich nie daje wielkości „prawdziwej”.
Wynik uzyskany na podstawie każdego z nich jest zawsze przybliżeniem, mniej lub bardziej odbiegającym od rzeczywistego GFR.
