Pytanie nadesłane do redakcji
Mój brat ma niewydolność nerek, lekarze podejrzewają jeszcze zapalenie kłębuszkowe, czy to jest groźne i czy można w jakiś sposób wyleczyć, proszę o szybką odpowiedź, dziękuję.
Odpowiedział
dr n. med. Robert Drabczyk
specjalista chorób wewnętrznych
nefrolog
Oddział Nefrologii i Stacja Dializ
Szpital Wojewódzki, Bielsko-Biała
Kłębuszkowe zapalenia nerek to grupa chorób, polegających na tym, że stan zapalny dotyczy kłębuszków nerkowych. Jeżeli choroba dotyczy tylko nerek, to jest to tzw. pierwotne kłębuszkowe zapalenie nerek, a jeżeli zapalenie nerek towarzyszy chorobom innych narządów lub jest ich wynikiem, to mówimy o wtórnym kłębuszkowym zapaleniu nerek.
Kłębuszkowe zapalenie nerek często nie daje żadnych dolegliwości, jednak zawsze stanowi przyczynę nieprawidłowych wyników badania moczu. Badanie moczu wykazuje obecność białka, krwi (erytrocytów) oraz wałeczków.
Jeżeli choroba ma przebieg ciężki, to może wystąpić zespół nerczycowy, nadciśnienie tętnicze i niewydolność nerek ostra lub przewlekła. Jeżeli występuje wtórne zapalenie kłębuszków nerkowych, to zwykle występują objawy choroby, która jest przyczyną zapalenia nerek.
W celu ustalenia charakteru zaburzeń oraz rodzaju choroby nerek i jej przyczyny zwykle wykonuje się szereg badań krwi, moczu oraz badań obrazowych. Pomimo wykonania wszystkich tych badań rozpoznanie kłębuszkowego zapalenia nerek jest mniej lub bardziej prawdopodobne i tylko zbadanie fragmentu nerki różnymi technikami mikroskopowymi pozwala na pewne rozpoznanie zapalenia kłębuszków, a zwłaszcza jego typu. Aby uzyskać fragment nerki, wykonuje się biopsję nerki. Biopsja nerki nie zawsze jest konieczna i można rozpocząć odpowiednie leczenie, opierając się na wynikach innych badań. W wielu przypadkach po wykonaniu wszystkich koniecznych badań nie można ustalić przyczyny choroby nerek, jednak wyniki badań pozwalają wybrać najlepszy w danym przypadku sposób postępowania.
Sposób leczenia kłębuszkowego zapalenia nerek zależy od tego czy jest to zapalenie ostre, czy przewlekłe, od przyczyny w przypadku zapalenia wtórnego, od ciężkości choroby oraz obecności powikłań. Zasadnicze znaczenie w każdym przypadku ma leczenie nadciśnienia tętniczego, które często rozwija się w chorobach nerek. Gdy zapalenie kłębuszków ma charakter wtórny, to jego leczenie polega na leczeniu głównej choroby. U niektórych osób przewlekłe kłębuszkowe zapalenie ma przebieg łagodny i powolny, a zmiany w moczu są niewielkie. Zwykle postępowanie polega wtedy na leczeniu nadciśnienia tętniczego i okresowym wykonywaniu badań moczu i krwi. Niektóre typy kłębuszkowego zapalenia nerek mają cięższy przebieg, ilość białka w moczu jest duża, a czynność nerek się pogarsza. Konieczne wtedy może być leczenie immunosupresyjne (hamujące układ odpornościowy). Na wyniki leczenia trzeba często czekać kilka miesięcy. Gdy brak poprawy, to istnieje możliwość zamiany jednego leku immunosupresyjnego na inny o silniejszym lub nieco innym działaniu. Leczenie immunosupresyjne wiąże się z ryzykiem poważnych działań niepożądanych. Gdy wystąpią powikłania, takie jak ostra lub przewlekła niewydolność nerek, to może zachodzić konieczność leczenia nerkozastępczego (najczęściej dializa).
Ostre kłębuszkowe zapalenie nerek zwykle ustępuje całkowicie. Przewlekłe wtórne zapalenie kłębuszków bardzo często całkowicie ustępuje po wyleczeniu przyczyny. Wynik leczenia przewlekłego kłębuszkowego zapalenia nerek jest trudny do przewidzenia. W niektórych przypadkach choroba może sama ustąpić bez leczenia, w innych leczenie prowadzi do całkowitego lub częściowego wyzdrowienia, u niektórych osób w czasie leczenia występuje poprawa, ale po zakończeniu leczenia choroba nawraca, a w najcięższych przypadkach leczenie bywa całkowicie nieskuteczne.
