×
COVID-19: wiarygodne źródło wiedzy

USG układu moczowego

Co to jest?

Badanie ultrasonograficzne (popularnie nazywane USG) jest jednym z badań obrazowych, czyli badań pozwalających uzyskać, oglądać i oceniać obrazy badanych narządów. Polega na wysyłaniu w głąb ciała wiązki fal ultradźwiękowych, które odbijają się od tkanek i struktur ciała. Odbite fale są wychwytywane i opracowywane tak, aby uzyskany wynik był obrazem tkanek i narządów widocznym na ekranie aparatu do USG.

Jak przebiega badanie USG układu moczowego?

Najczęściej jest to badanie nieinwazyjne, w którym narządy ocenia się, umieszczając głowicę na skórze tułowia, po uprzednim zwilżeniu jej żelem do badania. Osoba badana zwykle leży w pozycji zgodnej z instrukcjami badającego lekarza (w trakcie typowego badania na ogół w kilku różnych pozycjach). Badanie trwa od kilku do kilkunastu minut. Wynik otrzymuje się w postaci opisu wyglądu, wielkości i struktury badanych narządów, niekiedy z dołączonymi wydrukami obrazów.

Jak należy się przygotować do badania?

W przypadku badania narządów jamy brzusznej zwykle zaleca się, aby w dniu poprzedzającym badanie spożywać pokarmy lekkostrawne (zdecydowanie bez pokarmów wzdymających) oraz wstrzymać się od jedzenia na kilka godzin przed badaniem.

W przypadku oceny pęcherza moczowego zwykle na badanie należy zgłosić się z dobrze wypełnionym pęcherzem (wyraźnie odczuwalna potrzeba oddania moczu), co oznacza, że przed badaniem należy wypić odpowiednią ilość płynów.

Zalecone leki należy przyjąć o zwykłej porze, popijając je konieczną ilością płynu.

Jakie są wskazania do wykonania badania?

USG jest powszechnie wykonywanym badaniem obrazowym. Wskazaniem do jego wykonania może być nie tylko diagnostyka chorób układu moczowego, ale także inne choroby mogące powodować zmiany w obrębie jamy brzusznej.

Najczęstsze wskazania to: nieprawidłowe wyniki ogólnego badania moczu, bóle brzucha, nadbrzusza i okolicy lędźwiowej, krwiomocz, wyczuwalny guz w jamie brzusznej, podejrzenie kamicy moczowej, upośledzenie czynności nerek, nadciśnienie tętnicze, choroby gruczołu krokowego i torbiele nerki.

Jakie są przeciwwskazania do badania?

Nie ma przeciwwskazań do badania USG przez skórę. Badanie jest nieinwazyjne, bezpieczne i nie wiąże się z narażeniem na promieniowanie rentgenowskie. Wykonuje się je m.in. u kobiet w ciąży w celu oceny stanu dziecka.

Czasami przeciwwskazania występują w przypadku tych technik USG, w których głowicę badającą wprowadza się do wnętrza ciała, np. badanie przez pochwę lub przezodbytnicze. W takich przypadkach o możliwości wykonania badania decyduje lekarz.

Jakie są możliwe powikłania badania USG?

Brak powikłań.

Jak interpretuje się wynik badania?

Każdy narząd dostępny badaniu ultrasonograficznemu wykazuje cechy, które świadczą o obrazie prawidłowym lub nieprawidłowym.

W przypadku nerek można ocenić ich położenie, kształt, wielkość, grubość warstwy korowej i rdzenia oraz tzw. echogeniczność, która bywa pomocna w rozpoznawaniu chorób miąższu nerek. Wielkość prawidłowych nerek to 9–13 cm (wymiar podłużny), a grubość kory 15–25 mm. USG nie dostarcza żadnych informacji o czynności nerek, tzn. nie pozwala stwierdzić, czy działają one prawidłowo lub czy występuje niewydolność nerek.

USG nerki
Ryc. 1. Obraz USG nerki prawidłowej
USG pęcherza moczowego
Ryc. 2. USG ukazuje duży złóg w świetle pęcherza moczowego
Źródło: Prof. A. Szczeklik (red.), Choroby wewnętrzne, Medycyna Praktyczna, Kraków 2006

USG nerek pozwala wykryć tzw. zmiany ogniskowe, do których należą guzy i torbiele. W przypadku kamicy moczowej można wykryć złogi większe niż kilka milimetrów w układzie kielichowo-miedniczkowym nerki. USG wykonuje się również w przypadku zaburzeń ze strony dróg moczowych, gdyż pozwala wykazać cechy zastoju moczu (np. wodonercze, poszerzony moczowód) w przypadku przeszkody w jego odpływie oraz ocenić pęcherz moczowy i gruczoł krokowy Badanie USG techniką doplera pozwala ocenić przepływ krwi w tętnicach nerek i jest bardzo ważnym badaniem u osób chorych na nadciśnienie tętnicze, u których podejrzewa się zwężenie tętnicy nerkowej.

Co zrobić w przypadku wyniku nieprawidłowego?

Każdy wynik badania USG powinien zostać oceniony przez lekarza, najlepiej zlecającego badanie, gdyż interpretacja opisu badania musi uwzględniać informacje uzyskane podczas wywiadu, badania fizykalnego i innych badań.

28.06.2013
Zobacz także
  • Scyntygrafia nerek
  • Urografia
Wybrane treści dla Ciebie
  • Ultrasonografia w prezentacji B
  • Ultrasonografia (USG) naczyń obwodowych
  • Wady wrodzone układu moczowego
  • Roponercze
  • Ultrasonografia
  • Grzybica układu moczowego
Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta