Pytanie nadesłane do redakcji
Częste zakażenia układu moczowego. Mam 32 lata i problem z częstymi, powtarzającymi się chorobami układu moczowego. Zauważyłam, że problem bardzo nasilił się po ciąży (3 lata temu drogami rodnymi). Czy ma ta jakiś związek, czy mogę w jakiś sposób zapobiegać tym przykrym przypadłościom?
Odpowiedział
dr n. med. Robert Drabczyk
specjalista chorób wewnętrznych
nefrolog
Oddział Nefrologii i Stacja Dializ
Szpital Wojewódzki, Bielsko-Biała
W pytaniu brak informacji o rodzaju problemu dotyczącego układu moczowego, dlatego nie można udzielić dokładniejszych wskazówek. Biorąc jednak pod uwagę, że chodzi o młodą kobietę oraz nawracający charakter zaburzeń, można przypuszczać, że tym problemem są nawracające zakażenia układu moczowego.
Zakażenie układu moczowego występuje znacznie częściej u kobiet ze względu na krótką cewkę moczową oraz małą odległość pomiędzy odbytem a ujściem cewki moczowej. U wielu kobiet zakażenie układu moczowego (zwykle pęcherza) występuje wielokrotnie, często kilka razy w ciągu roku, stanowiąc poważne utrudnienie codziennego życia. W takich przypadkach mówimy o nawracającym zakażeniu układu moczowego. Dla tych kobiet częste zapalenia pęcherza stanowią dużą uciążliwość podczas codziennego życia oraz są powodem bardzo przykrych dolegliwości. W zdecydowanej większości przypadków nie ma jakichkolwiek nieprawidłowości w obrębie układu moczowego, których leczenie prowadziłoby do ustąpienia nawrotów zakażenia.
Zakażenie dolnego odcinka układu moczowego objawia się dolegliwościami dyzurycznymi (częste oddawanie moczu, bolesne oddawanie moczu). W razie takich objawów w pierwszej kolejności należy potwierdzić lub wykluczyć zakażenie układu moczowego, jako przyczynę dolegliwości dyzurycznych. W tym celu w razie wystąpienia dolegliwości należy zgłosić się do lekarza, który przeprowadzi wywiad i badanie fizykalne oraz zleci wykonanie badań laboratoryjnych (badanie ogólne moczu oraz, w razie wskazań, posiew moczu).
Jeżeli wyniki tych badań potwierdzą obecność zakażenia, należy przyjmować lek przeciwbakteryjny co najmniej przez 3 dni. Ustąpienie dolegliwości i prawidłowy wynik badania moczu po zakończeniu leczenia potwierdzą prawidłowe rozpoznanie i skuteczność leczenia.
Gdy ponownie wystąpią dolegliwości dyzuryczne, należy wykonać badanie ogólne moczu. Nieprawidłowa liczba leukocytów będzie wskazywać na zakażenie układu moczowego. W takiej sytuacji mamy do czynienia z problemem nawracających zapaleń pęcherza. Zapobieganie nawracającym zapaleniom pęcherza z powodu zakażeń bakteriami przedstawiono w odpowiedzi na inne pytanie dotyczące tego problemu Jak leczyć zapalenie pęcherza moczowego?
Jeżeli jednak wykonane badania nie potwierdzą zakażenia układu moczowego, odczuwane dolegliwości dyzuryczne mogą być spowodowane problemem dotyczącym narządu rodnego (np. zapalenie pochwy) i należy zgłosić się do ginekologa.
Inną możliwą przyczyną są czynnościowe zaburzenia pęcherza moczowego. Po wykluczeniu zakażenia układu moczowego i nieprawidłowości ginekologicznych dalsza diagnostyka jest wykonywana przez urologa. W zależności od charakteru dolegliwości może on zlecić wykonanie badań czynnościowych (tzw. badanie urodynamiczne) lub nawet endoskopowych (cystoskopia).
Piśmiennictwo:
Duława J.: Zakażenia układu moczowego. Medycyna Praktyczna, Kraków 1998Duława J.: Zakażenia układu moczowego. W Książek A., Rutkowski B. (red.): Nefrologia. Wydanie I. Lublin 2004
Szczeklik A. (red.): Choroby wewnętrzne. Wyd. III. Medycyna Praktyczna, Kraków 2011